Chả Mực Giã Tay Quảng Ninh: "Kỳ Quan Ẩm Thực" & Linh Hồn Đất Mỏ

Cùng khám phá xem điều gì đã khiến món ăn này trở thành thương hiệu OCOP nức tiếng và là món quà biếu sang trọng được săn đón bậc nhất miền Bắc.

1. Nguồn gốc và vị thế của Chả mực giã tay

Theo những nghệ nhân lâu năm tại địa phương, chả mực Quảng Ninh đã xuất hiện từ những năm 1940. Ban đầu, đây là món ăn "quý tộc", chỉ xuất hiện trong những dịp lễ Tết, giỗ chạp hay những mâm cỗ quan trọng.

Trải qua thăng trầm lịch sử, món ăn này đã len lỏi vào đời sống thường nhật và trở thành biểu tượng văn hóa. Từ các chợ truyền thống nổi tiếng như Bến Do (Cẩm Phả), Cái Rồng (Vân Đồn) đến trung tâm Hạ Long, đâu đâu du khách cũng có thể bắt gặp hương thơm quyến rũ của những chảo chả mực vàng ươm.

2. Vì sao Chả mực Hạ Long có giá thành cao nhưng vẫn "cháy hàng"?

Dù mức giá dao động từ 500.000 – 700.000 đồng/kg, thậm chí cao hơn đối với loại thượng hạng, chả mực giã tay vẫn luôn đắt khách. Sức hút này đến từ quy trình chế biến cực kỳ khắt khe và công phu.

Nguyên liệu "vàng" từ biển cả

Sự khác biệt bắt đầu từ nguyên liệu chính: Mực mai tươi sống. Những con mực dày mình được đánh bắt trực tiếp tại các ngư trường giàu dinh dưỡng như Hạ Long, Vân Đồn, Cô Tô. Mực phải còn tươi rói, trên da còn nhấp nháy những đốm mi nơ thì mới đạt chuẩn để làm chả.

Kỹ thuật giã tay – Bí quyết tạo nên độ "Giòn – Dai – Sần sật"

Đây chính là linh hồn của món ăn. Thay vì xay máy công nghiệp làm nát thớ thịt, người thợ Quảng Ninh sử dụng phương pháp giã tay thủ công.

• Sự kiên nhẫn: Mực được giã trong cối đá lớn, đòi hỏi sức bền và sự đều tay.

• Công thức phối trộn: Mực tươi được hòa quyện cùng mỡ lá (để tăng độ ngậy), hành khô, tiêu hạt và nước mắm cốt nguyên chất.

• Kết cấu hoàn hảo: Mực được giã cho đến khi đạt độ kết dính dẻo quánh nhưng vẫn giữ được những mô thịt nhỏ, tạo nên cảm giác "sần sật" đặc trưng khi thưởng thức.

Sau khi giã, chả được nặn thủ công và thả vào chảo dầu sôi sùng sục. Thành phẩm là những miếng chả màu vàng ươm bắt mắt, vỏ ngoài giòn nhẹ, bên trong ngọt đậm đà vị biển.

3. Chả mực ăn với gì ngon nhất?

Chả mực giã tay được mệnh danh là món ăn "đa năng" vì có thể chinh phục thực khách ở mọi thời điểm trong ngày:

• Xôi trắng chả mực: Đây là "bữa sáng quốc dân" tại Hạ Long. Hạt nếp dẻo thơm ăn kèm miếng chả mực nóng hổi, rưới thêm chút nước mắm hạt tiêu tạo nên hương vị khó quên.

• Bánh cuốn chả mực: Sự kết hợp thanh tao, nhẹ nhàng nhưng đầy tinh tế.

• Món nhậu lai rai: Chỉ cần chiên nóng, chấm cùng tương ớt cay nồng, chả mực trở thành mồi nhậu bén hay món ăn chơi hấp dẫn.

Hiện nay, chả mực không chỉ là món ăn đường phố mà còn xuất hiện trang trọng trên các bàn tiệc cưới hỏi, hội nghị và thực đơn của nhiều nhà hàng quốc tế như một "đại sứ ẩm thực" Việt Nam.

4. Từ món ăn dân dã đến sản phẩm OCOP Quốc gia

Chả mực Hạ Long hiện là sản phẩm chủ lực trong chương trình OCOP (Mỗi xã một sản phẩm) của Quảng Ninh.

• Nhiều cơ sở sản xuất đã đạt chứng nhận OCOP 4 sao.

• Định hướng phát triển lên 5 sao quốc gia, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe về an toàn vệ sinh thực phẩm và chất lượng để xuất khẩu.

Điều này khẳng định nỗ lực nâng tầm đặc sản truyền thống, giúp chả mực Quảng Ninh giữ vững vị thế cạnh tranh và phát triển bền vững giữa thời đại công nghiệp hóa.

Lời kết

Chả mực giã tay không chỉ là một món ăn ngon, đó là niềm tự hào, là câu chuyện về sự cần cù và khéo léo của người dân vùng biển Đông Bắc. Nếu có dịp ghé thăm Quảng Ninh, đừng quên thưởng thức và mang món quà "linh hồn đất mỏ" này về cho người thân, để cảm nhận trọn vẹn hương vị của Việt Nam thu nhỏ.